Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde halk arasında “yeşil altın” olarak nitelendirilen fıstığın, deprem ve sele rağmen Türkiye’de en fazla ağaç sayısına sahip Şanlıurfa’daki üreticilerin yüzünü güldürmesi bekleniyor.
Ekonomik getirisi dolayısıyla son dönemlerde üreticilerin daha fazla rağbet gösterdiği fıstık, başta Şanlıurfa ve Gaziantep olmak üzere Türkiye’deki birçok ilde yetiştiriliyor.
Tatlılardan yemeklere, çerezlere kadar hemen her alanda Türk mutfağının değişmez lezzetleri arasında yer alan fıstık, Türkiye’nin yanı sıra yurt dışından da büyük rağbet görüyor.
Harran Üniversitesi (HRÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, AA muhabirine, Türkiye’nin, İran ve ABD’den sonra dünyadaki en büyük fıstık üreticisi olduğunu ve bu nedenle de ürünün stratejik bir özelliğinin bulunduğunu söyledi.
Şanlıurfa’daki üreticilerin son yıllarda artan yüksek getirisinden sonra fıstığa daha fazla önem vermeye başladıklarını aktaran Öztürkmen, çiftçilerin daha bilinçli bir şekilde üretimini sürdürdüklerini ifade etti.
Öztürkmen, Türkiye’de fıstık üretiminin yüzde 42’sinin Şanlıurfa’da gerçekleştiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Mart’ın ortasında yaşanmış bir sel olsa da daha sonraki dönemlerde devam eden yağmurlar dolayısıyla Şanlıurfa’daki kuru tarım arazileri ile beraber fıstık gibi kuruda yetişen bitkilerimizde de güzel bir hasat dönemi bekliyoruz. Çünkü kuraklık olmadı. Bunun negatif olan kısmı Urfa’da yaşanılan selin olduğu dönemlerde selin etkilediği yerlerde bitki besin maddesi taşınımı, toprak taşınımı ve kültürel faaliyetlerinin yapılamaması gibi problemler olsa da bu yağışların olması fıstıktaki verimi arttırmıştır. İlimizde sadece Şanlıurfa’da 1 milyon 650 bin dekarda fıstık bahçesi kayıtlı olarak bulunmaktadır. Bununla beraber hazine arazilerinde ve farklı alanlarda, yani kaydı olmayan yerlere de baktığımızda fıstık arazisi 2,5 milyon dekar civarındadır. Bu yıl yaklaşık 30 milyon civarında verimli ürüne gelmiş fıstığımız var, 10 milyon civarında da yeni ekim, bu yıl biraz daha arttığı söylenmekte. O yüzden bütün bu verimli tabloya baktığımızda fıstıkta üretimin 60-70 bin ton civarlarına sadece Şanlıurfa’dan geleceğini düşünüyorum.”
Fıstık üreticilerine bu dönemde dikkat edilmesi gereken konularda uyarıda bulunan Öztürkmen, fıstıkların dane dolum dönemine girdiğine dikkati çekti.
Öztürkmen, imkanı olanların fıstık ağaçlarını gövdesine su değmeyecek şekilde aralardaki karıklardan ya da damla sulama hortumlarıyla sulamasının önemine işaret ederek, şöyle devam etti:
“Hem damla sulamayla biz bitki elementlerini optimum olarak yeterli derecede vermiş oluyor. Hem de çok maliyeti olmamış oluyor. İmkanı olan çiftçilerimiz için bu dönemde tane dolumu için aralara ya da damla sulama sistemleri varsa, oralardan bir yağış yoksa bir su vermeleri hem daneyi daha iyi dolduracaktır hem de fıstığın daha güzel verim vermesini sağlayacaktır.”
Rekoltenin yükselmesi ihracatı da artıracak
Şanlıurfa Ticaret Borsası Meclis Başkanı İsa Kızıldemir, fıstığın yöre çiftçisi açısından önemli bir tarımsal ürün olduğunu söyledi.
Fıstığın ekonomik getirisinin yüksekliği nedeniyle üreticisine, sanayicisine ve ihracatçısına kazanç kapısı olduğunu aktaran Kızıldemir, “Şanlıurfa’da bu yıl yağışlar önceki senelere göre daha iyi yağdı, bu durum kuru tarım yapan çiftçilerimiz açısından olumlu sonuçlar verdi. Toprağın isteğini kadar yağış alması tarım ürünlerine de yansıdı. Fıstık ağaçlarımızda bu yağışlardan olumlu yönde etkilendi. Ağustos ayında başlayacak olan fıstık hasadında üreticilerimizin sevineceğine inanıyoruz. Fıstıkta geçireceğimiz bereketli sezon, ihracat rakamlarımıza da yansıyacak ve yukarılara taşıyacaktır. Bütün çiftçilerimize bereketli sezonlar diliyorum.” dedi.
Ağustos ayında toplanıyor
Fıstık üreticisi Ali Doğan da bölgenin bu yıl aldığı yağışların kendilerini sevindirdiğini belirterek, “Bu sene yağmurdan dolayı fıstıklar bayağı iyi. Bu sene iyi verim bekliyoruz.” ifadesini kullandı.
Fıstık hasadına ağustosta başlandığını, ilk önce baklavalık yeşil fıstığın toplandığını aktaran Doğan, daha sonra ise güneşte iyice olgunlaşan fıstıkların çerezlik olarak toplanıp satışa çıkarıldığını söyledi.
